Đời sống: Bất chợt trở lại thăm quê hương sau nhiều năm xa xứ bàng hoàng nhận ra hình ảnh mình được đặt trên bàn thờ suốt 33 năm.

Tìm đến xóm trọ nghèo ngay sau chợ Long Biên (phường Phúc Xá, Long Biên, Hà Nội) hỏi thăm về bà Nguyễn Thị Phải – người dân thường gọi là bà Sinh hay nhặt phế liệu ở chợ ai cũng biết. Bà Phải “nổi tiếng” không phải vì đã sống ở đây lâu mà bởi vì cuộc đời của bà quá nhiều bất hạnh và cơ cực.

Bị nhà chồng hắt hủi chỉ vì đẻ con gái 

Bà Nguyễn Thị Phải (SN 1946, quê tại Phổ Yên, Thái Nguyên) mồ côi cha mẹ từ năm mới lên hai. Sau đó bà được người anh trai khi đó đã lập gia đình mang về nuôi.

Năm 22 tuổi, theo sự sắp đặt của anh trai và chị dâu, bà lấy chồng. Những tưởng những bất hạnh sẽ vơi bớt khi bà có mái ấm mới, nhưng nào ngờ, 9 năm làm dâu là 9 năm bà phải sống trong chuỗi ngày cơ cực, đẫm nước mắt.

Lấy chồng nhiều năm nhưng không sinh được con, nỗi khổ càng ngày càng nặng nề hơn ” Tôi khổ sở lắm, đêm nào cũng khóc. Cứ nghĩ chắc mình phải bỏ xứ mà đi thôi. Cũng may, đang lúc tuyệt vọng thì tôi lại có thai, lúc đó tôi mừng rớt nước mắt” bà Phải nhớ lại

Bà Phải kể lại, vì không sinh hạ được con trai, bà bị gia đình nhà chồng hắt hủi, đánh đập thậm tệ. Cay đắng và uất hận, bà đành ôm đứa con gái bé bỏng khi ấy mới vài tháng tuổi lang thang từ tỉnh Thái Nguyên xuống thủ đô Hà Nội kiếm sống.

Ôm con gái mới hơn 1 tháng tuổi, bà lang thang khắp nơi tìm kế sinh nhai. Để có tiền nuôi con, bà lên tận nông trường chè Thái Nguyên xin vào đó làm việc. Hết giờ hành chính bà lại bế con đi mót chè vụn bán. Mót đầy hai tải chè, bà ôm con bắt tàu lên Hà Nội, định bụng, bán được chỗ chè ấy sẽ lấy tiền làm vốn.

Suốt hơn 20 năm, vì không có tiền thuê nhà, bà Phải và con gái phải ngủ ngoài bờ đê, coi bầu trời là nhà, bờ đê là giường.

“Những hôm mưa to, bão lớn thì tôi mặc áo mưa, đội nón để ngủ. Mưa to quá thì tôi bế con vào để con ngồi dưới gầm cầu cho đỡ rét. Từ khi họ ủi bờ đê thì tôi không thể ngủ ở đó được nữa nên hai mẹ con cố gắng làm việc, kiếm tiền thuê trọ” – bà Phải tâm sự.

Hành trình gian nan để tìm lại con gái bị bắt cóc …

Với bà Phải, con gái là điều quan trọng nhất – món quà quý báu nhất, vui vẻ nhất mà bà có được. Nhưng vào cuối năm 1981, trong một lần bà Phải đi mò ốc, con gái bà (khi ấy 4 tuổi) đã bị một cặp vợ chồng bắt cóc và đưa lên tỉnh Bắc Ninh.

Mất con, bà Phải vật vã, khóc nhoè mắt, bà hỏi thăm tung tích con gái khắp nơi. Thấy thương hoàn cảnh của bà, người dân tại chợ Đồng Xuân đã quyên góp, biếu bà ít tiền để bà lên đường tìm con gái.

Những ngày tháng sau đó, bà lang thang khắp nơi tìm con. Khi thì người ta thấy bà ở cửa khẩu Móng Cái (Quảng Ninh), lúc lại thấy bà “dạt” lên cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn). Cũng có lúc bà lặn lội vào tận những bản vùng cao Phú Thọ.

Có lần, trời mùa đông giá rét, bà chỉ khoác trên người một chiếc áo mỏng nên đã bị ngất xỉu ở bến phà Tân Đệ. Cũng may, người dân phát hiện kịp thời nên bà được cứu sống. Sau hơn 3 tháng trời rong ruổi khắp 10 tỉnh thành, bất ngờ bà đã tìm được cô con gái bé bỏng tại tỉnh Bắc Ninh vào ngày 29 tết.

Sau khi hai mẹ con về lại Hà Nội, người dân ở đây vui mừng thay cho mẹ con bà. Lúc này, mọi người lại biếu bà ít tiền để bà đổi nghề, không đi bắt ốc nữa mà buôn bán khoai để vừa trông con, vừa có thêm thu nhập, tránh trường hợp con bà lại bị bắt cóc một lần nữa.

Nhưng may mắn nào có mỉm cười với bà, ít lâu sau bà bị ngã, từ đó chân trái của bà chỉ duỗi được mà không co được khiến bà không làm được việc nặng nhọc. Từ đó, bà chuyển sang nhặt phế liệu cho đến hiện tại.

Có lần, trời mùa đông giá rét, bà chỉ khoác trên người một chiếc áo mỏng nên đã bị ngất xỉu ở bến phà Tân Đệ. Cũng may, người dân phát hiện kịp thời nên bà được cứu sống. Sau hơn 3 tháng trời rong ruổi khắp 10 tỉnh thành, bất ngờ bà đã tìm được cô con gái bé bỏng tại tỉnh Bắc Ninh vào ngày 29 tết.

Sau khi hai mẹ con về lại Hà Nội, người dân ở đây vui mừng thay cho mẹ con bà. Lúc này, mọi người lại biếu bà ít tiền để bà đổi nghề, không đi bắt ốc nữa mà buôn bán khoai để vừa trông con, vừa có thêm thu nhập, tránh trường hợp con bà lại bị bắt cóc một lần nữa.

Nhưng may mắn nào có mỉm cười với bà, ít lâu sau bà bị ngã, từ đó chân trái của bà chỉ duỗi được mà không co được khiến bà không làm được việc nặng nhọc. Từ đó, bà chuyển sang nhặt phế liệu cho đến hiện tại.

Tấm di ảnh thời sống bà Phải 33 năm 

Năm 2010 tức sau 33 năm rời khỏi quê hương, bà Phải mới quyết định về thăm quê. Mặc dù, bà vẫn còn uất hận những sự việc đã xảy ra với bà trong quá khứ. Nhưng vì làng xóm động viên, nhất là lúc này con gái bà cũng đã có gia đình riêng nên bà mới quyết định gạt thù hận sang một bên mà cho con gái, con rể quay về thăm quê.

Khi về đến quê, người thân và làng xóm của bà còn giật mình cứ nghĩ đó là hồn ma trở về. “Không ai nghĩ tôi còn sống, vì cũng đã hơn 30 năm rồi. Khi nghe tin tôi còn sống bằng xương, bằng thịt người dân trong làng kéo đến hỏi thăm, chia sẻ.

Về tới nhà, nhìn lên bàn thờ tôi bất ngờ khi nhìn thấy ảnh mình đang ở trên đó, nhưng tôi nói với đứa cháu là không cần phải gỡ cái di ảnh đó xuống đâu. Đời người ai chả có lần phải chết, chết trước chết sau nào có quan trọng gì đâu. Quan trọng là mình đã phải sống một cuộc đời còn bất hạnh hơn nhiều lần cái chết.

Tôi cũng không có dự định trở về quê sinh sống, nếu sau này tôi già yếu quá thì tôi muốn vào trung tâm dưỡng lão để cho thoải mái, con cái không phải vất vả” – bà Phải vừa kể, vừa đưa tay lau nước mắt.

Cuộc đời bà Phải thật lắm chênh vênh, ngày vui chỉ đếm được trên đầu ngón tay. Cuộc sống của bà gắn liền với cay đắng, tủi nhục. Ước nguyện một đời, bà cũng chỉ mong rằng con gái mình sẽ được hạnh phúc, không còn cơ cực như đời mẹ.